زبانهایی از جمله 《فارسی》، عضو خانوادهی گستردهی زبانهای هندواروپایی هستند که در سراسر جهان گسترش یافتهاند.
مجله اینترنتی باستان شناس : محققین ژنومیک باستانی، سرزمینهای مادری یکی از قبایل کوچنشینی را که فرهنگ و ژنتیک اروپا و آسیا را دگرگون کرد، شناسایی کردهاند و از این طریق، منشأ احتمالی خانوادهی زبانی هندواروپایی را که بخش بزرگی از مردم جهان به آن سخن میگویند، آشکار ساختهاند!
بررسی ژنوم بیش از ۴۰۰ فرد نشان میدهد که یامنایاها، دامداران عصر برنز که در استپهای مناطق امروزی روسیه و اوکراین زندگی میکردند، در امتداد سواحل شمالی دریای سیاه پدیدار شدند. این نتایج، روز گذشته در ژورنال Nature منتشر شده است.
تقریبا نیمی از جمعیت جهان به یکی از حدود ۴۰۰ زبان هندواروپایی سخن میگویند. این زبانها شامل بیشتر زبانهای اروپایی و آسیای مرکزی، و همچنین زبانهای جنوب آسیا و ایران هستند.
با بررسی ژنوم باستانی ۴۲۸ فرد از جمله صدها نفر از یامنایاها و افرادی که پیش از آنها در استپ و جنوبشرق کوههای قفقاز زندگی میکردند، یک رد ژنتیکی در افرادی که در منطقهای بین کوههای قفقاز و پایین رود وُلگا در شمال زندگی میکردند، شناسایی شد که قدیمیترین یامنایا و آناتولیهای باستان را به هم متصل میکند.
درواقع، یامنایا زمانی به وجود آمد که افرادی با نژاد قفقاز-ولگای پایین در حدود ۶ هزار سال پیش به سمت غرب حرکت کرده و با گروهی متنوع از شکارچی-گردآورندگانی که در امتداد دریای سیاه زندگی میکردند، ترکیب شدند. همین نژاد قفقاز-ولگای پایین نیز در همین زمان در آناتولی باستان ظاهر شد.
بر اساس این شواهد، محققین معتقدند که زبانهای اولیه هندواروپایی توسط افرادی که در قفقاز-ولگای پایین زندگی میکردند، صحبت میشد که سپس این زبانها را به آناتولی و استپ دریای سیاه منتقل کردند، جایی که یامنایاها و نسلهای بعدی آنها، این زبانها را گسترش دادند.
بر اساس نتایج، زبان هندوآناتولی در منطقه قفقاز-ولگای پایین، نقشی اساسی در شکلگیری نخستین شاخههای درخت زبانهای هندواروپایی ایفا کرده است. این بینش درباره منشأ زبانهای هیتی و دیگر زبانهای اولیه هندواروپایی، درک جامعتری از فرایند دگرگشت زبانی و الگوهای مهاجرتی مرتبط با آن طی هزاران سال ارائه میدهد.
اگرچه محققین همچنان معتقدند که منشا ژنتیکی یامنایاها و جمعیت اجدادی آنها نیازمند بررسیهای بیشتر و دقیقتر است، اما نقش اساسی ژنتیک در درک منشاء زبانهای هندواروپایی، غیر قابل انکار است.
🖋 سحر مرتضی نژاد
نظرات کاربران