«چرا انسانهای باستانی، کودکان خردسال خود را از گذرگاههای تاریک، پرپیچوخم و خطرناک عبور میدادند تا به محلهایی برسند که غارنگاره ها را ایجاد می کردند؟»
مجله اینترنتی باستان شناس :تیمی از محققان که در زمینه باستانشناسی ماقبل تاریخ فعالیت میکنند، فرضیهای نوآورانه ارائه دادهاند که به یک سوال جذاب میپردازد: چرا مردم باستان فرزندان خردسال خود را از طریق گذرگاههای تاریک، پر پیچ و خم و خطرناک به محل غارنگاره ها در اعماق زمین میبردند؟
محققان میگویند: «ما به وضوح حضور کودکان دو ساله را در کنار بسیاری از نقاشیهای غار میبینیم. تاکنون، اکثر فرضیهها از منظر آموزشی به این موضوع نزدیک شدهاند و بیان میکنند که این امر به یادگیری آداب و رسوم جامعه کمک کرده است. اما ما فکر میکنیم که کودکان نیز نقش فرهنگی منحصر به فردی در این غارها ایفا کردهاند: تصور میشد که کودکان خردسال تواناییهای ویژهای در دنیای معنوی دارند و به لطف این تواناییها میتوانستند با موجوداتی از آن سوی جهان که در اعماق غار قابل دسترسی بودند، ارتباط برقرار کنند.»
این تحقیق توسط دکتر جیکوب ام. آلکو از دپارتمان باستانشناسی و فرهنگهای باستانی خاور نزدیک در دانشگاه تلآویو انجام شده است. الا عساف، دکتر یافیت کدار و پروفسور. این برنامه توسط ران بارکای اجرا و در مجله هنر منتشر شد.
دکتر عساف توضیح میدهد: «غارنگاره هایی که توسط انسانهای اولیه خلق شده، پدیدهای جذاب است که توجه بسیاری از محققان را به خود جلب کرده است. تا به امروز، حدود ۴۰۰ غارنگاره، که بسیاری از آنها در فرانسه و اسپانیا واقع شدهاند، کشف شدهاند که نقاشیهای آنها به ۴۰۰۰۰ تا ۱۲۰۰۰ سال پیش برمیگردد. شواهد محکمی از مشارکت کودکان در این نقاشیها وجود دارد: اثر دست و اثر انگشت کودکان بین ۲ تا ۱۲ سال. علاوه بر این، در برخی از غارها، رد پا و اثر دست کودکان در کنار رد پای بزرگسالان یافت شده است.»
«این موضوع طبیعتاً این سوال را مطرح میکند: چرا بچهها آنجا بودند؟ چرا چنین کودکان خردسالی مجبور بودند چنین سفر خستهکننده و پرخطری را از میان غارهای تاریک و پر پیچ و خم با سطح اکسیژن پایین، سینهخیز رفتن از میان شکافها، پایین رفتن از چاهها و بالا رفتن از صخرهها برای رسیدن به مقصدشان انجام دهند؟»

دکتر کدار توضیح میدهد: «با وجود تحقیقات گسترده در مورد هنر غار، تنها تعداد کمی از مطالعات بر حضور کودکان تمرکز دارند. فرضیه غالب تاکنون این بوده است که حضور کودکان با هدف آموزشی انجام شده و به ما این امکان را میدهد که دانش، سنتها و آداب و رسوم خود را به نسل بعدی منتقل کنیم. با این حال، در مطالعه ما، استدلال میکنیم که مشارکت کودکان معنای دیگری دارد و حتی پیشنهاد میکنیم که خود کودکان نقش مهم و منحصر به فردی ایفا میکنند: ارتباط مستقیم با موجوداتی از اعماق زمین و سایر قلمروها.»
«این کار در ادامهی کار قبلی ما انجام میشود که در آن استدلال کردیم نقاشیهای غار با تأکید بر رابطهی بین انسانها و موجودات مختلف، بیانگر رویکردهای کیهانشناختی هستند.»
دکتر عساف میافزاید: «درک جدیدی از نقش کودکان در شکلگیری غارنگاره ها، از مطالعات گسترده روی کودکان در جوامع بومی و اطلاعات جدید در مورد آیینها در نقاشیهای غار، در حال ظهور است. با ترکیب دادههای بهدستآمده از مکانهای تحقیقاتی، ما میتوانیم برای اولین بار توضیحی جدید و منحصربهفرد برای نقش کودکان در شکلگیری نقاشیهای غار ارائه دهیم: دنیای کودکان با دنیای بزرگسالان متفاوت است؛ کودکان ویژگیهای ذهنی و شناختی منحصربهفردی دارند.»
«بنابراین، چه از نظر تاریخی و چه از نظر پیش از تاریخ، فرهنگهای بومی در سراسر جهان، کودکان را به عنوان «عوامل فعال» میدیدند که واسطه بین دنیایی که در آن زندگی میکنیم و دنیای طبیعی، دنیای زیرین و کیهان به عنوان یک کل بودند. از این نظر، کودکان نقش حیاتی در جوامع خود داشتند، جوامعی که دائماً در تلاش بودند تا رابطهای محترمانه با موجودات مختلفی که در طبیعت زندگی میکردند – حیوانات و گیاهانی که به عنوان منبع غذایی، سنگهایی که برای ساخت ابزار استفاده میشدند، ارواح اجدادی و غیره – حفظ کنند.»

پروفسور بارکای ادامه میدهد: «بسیاری از این جوامع، غارها را دروازههایی به دنیای زیرین میدانستند، جایی که از طریق آیینهای شمنی که برای حل مشکلات وجودی خود انجام میدادند، با موجودات کیهانی و ساکنان دنیای زیرین ارتباط برقرار میکردند. در این زمینه، کودکان خردسال به عنوان «موجودات آستانهای» در نظر گرفته میشدند، به این معنا که آنها هم به دنیایی که درست قبل از تولدشان ترک کرده بودند و هم به دنیایی که اکنون در آن ساکن هستند، تعلق داشتند.»
«بنابراین، کودکان خردسال به طور خاص برای ایفای نقش پل بین جهانها و انتقال پیامها به موجودات غیرانسانی مناسب تلقی میشدند. در این مقاله، ما این اطلاعات را ادغام میکنیم و پیشنهاد میکنیم که کودکان – به عنوان واسطههای ایدهآل موجودات از آن سوی جهان – در سفرهایی به اعماق غارها به بزرگسالان میپیوندند و به عنوان بخشی از نقشهای اجتماعی خود، در فعالیتهایی مانند نقاشی و اجرای آیینها شرکت میکنند.»
نظرات کاربران