در دنیای امروز، تأمین امنیت غذایی و ایجاد رشد اقتصادی پایدار از ضروریات بنیادین هر کشور بهشمار میرود. در این میان، صنایع غذایی و کشاورزی با ایفای نقش استراتژیک در تقویت ثبات اقتصادی و اجتماعی، علاوه بر ارتقای سطح سلامت جامعه، زمینههای نوینی برای بهرهوری بهینه از منابع طبیعی و خلق اشتغال فراهم میکنند. از یک سو، تولید محصولات غذایی با کیفیت بالا و رعایت استانداردهای ایمنی، موجبات ارتقای تغذیه و بهبود سلامت جمعی را فراهم میآورد؛ و از سوی دیگر، بهرهگیری هوشمندانه از منابع و ایجاد فرصتهای شغلی در حوزه کشاورزی، عامل اصلی توسعه اقتصادی و افزایش رفاه مردم محسوب میشود. در مواجهه با چالشهایی همچون افزایش جمعیت، تغییرات اقلیمی و نوسانات بازارهای جهانی، بهبود بهرهوری و نوآوری در این بخشها میتواند مسیر توسعهای مستحکم و پایدار را هموار سازد.
عوامل اقتصادی
شاخصهای اقتصادی متعددی نظیر رشد اقتصادی، نرخ بیکاری، تورم، نرخ بهره، ارزش ارز و قیمت کالاهایی چون نفت، فولاد و طلا، از مولفههای اصلی تأثیرگذار بر وضعیت کلی اقتصاد بهشمار میآیند. این شاخصها با تأثیر مستقیم بر درآمدهای عمومی و توان خرید خانوارها و نهادهای اقتصادی، نقش تعیینکنندهای در تعیین سطح زندگی مردم دارند. در این زمینه، سیاستهای مالی اتخاذ شده توسط دولتها از جمله تنظیم ساختار مالیاتی، کنترل هزینههای عمومی و برنامهریزیهای دقیق در حوزه استقراض، به عنوان ابزارهای کلیدی جهت هدایت اقتصاد عمل میکنند. تخصیص بهینه منابع، چه به صورت مستقیم و چه از طریق ابزارهای غیرمستقیم، نقشی حیاتی در جهتدهی به نحوه سرمایهگذاری و مصرف در کل اقتصاد ایفا میکند.
اقتصاد صنایع غذایی
اقتصاد صنایع غذایی شامل مجموعهای از اصول و رویکردها است که فرایندهای تولید، بازاریابی و توزیع مواد غذایی را به دقت بررسی میکند. این حوزه علاوه بر پرداختن به موضوعات حیاتی همچون امنیت غذایی و پایداری تولید، به تحلیل رفتار مصرفکننده و تأثیر آن بر سلامت عمومی نیز میپردازد. افزایش قیمت مواد غذایی، به ویژه در میان خانوارهایی که بخش عمدهای از درآمدشان صرف تغذیه میشود، موضوعی حساس و چالشبرانگیز محسوب میشود. تغییرات در مبادلات بینالمللی، بحرانهای بهداشتی و درگیریهای نظامی از جمله عواملی هستند که میتوانند زنجیره تأمین را مختل کرده و در نهایت قیمت نهایی محصولات را تغییر دهند.
در مدلهای مدرن اقتصادی مرتبط با صنایع غذایی، تلاش بر آن است که چرخه تولید به گونهای تنظیم شود که از ایجاد ضایعات جلوگیری شود؛ بهطوری که محصولات فرعی و ضایعات آلی بدون آلودگی به عنوان کود ارگانیک به خاک بازگردند. حفظ استانداردهای کیفی و ایمنی، در صدر اولویتهای این صنعت قرار دارد و پیشرفتهای مداوم در زمینههای بهبود ماندگاری، کیفیت و تنوع محصولات، زمینهساز ظهور فناوریهای نوین در صنعت غذایی شده است. اخبار و تحولات این حوزه معمولاً شامل نوآوریهای تکنولوژیکی در تولید، تغییرات در الگوهای مصرفی، اثرات بحرانهای اقتصادی، مسائل مربوط به ایمنی غذایی و تأثیر تغییرات اقلیمی بر تولید محصولات کشاورزی میباشد.
اقتصاد کشاورزی
اقتصاد کشاورزی، شاخهای از علم اقتصاد، به بررسی و بهبود فرآیندهای تولید، توزیع و مصرف محصولات غذایی و الیافی میپردازد. از طریق استفاده از نظریههای اقتصادی، این حوزه به مطالعه بهرهبرداری بهینه از زمین و منابع محدود در بخشهای مختلف کشاورزی میپردازد. در بازارهای کشاورزی، تعامل نیروهای عرضه و تقاضا تعیینکننده قیمتها و میزان تولید است. به همین ترتیب، بخش اقتصاد غذا که بخشی جدانشدنی از اقتصاد کشاورزی محسوب میشود، در تحلیل روندهای تولید و مصرف و تدوین سیاستهای مرتبط با تغذیه کشور نقش مهمی دارد.
اقتصاد کشاورزی در ابعاد مختلفی همچون تحلیل محیط زیست کشاورزی، رفتار مصرفکننده، مدیریت مزرعه و توسعه کشاورزی مورد بررسی قرار میگیرد. همچنین، در کنار بخشهایی نظیر اقتصاد گردشگری، میتواند تأثیرات مثبتی بر وضعیت اقتصادی و اجتماعی جامعه به همراه داشته باشد. پوشش خبری حوزه اقتصاد کشاورزی، تمامی فعالیتهای اقتصادی در زمینه تولید محصولات کشاورزی از جمله کشت گندم، جو، برنج، محصولات باغی، گیاهان دارویی و زینتی و همچنین دامپروری و پرورش طیور را در بر میگیرد.
نتیجهگیری
در مجموع، توسعه همزمان اقتصاد صنایع غذایی و کشاورزی، علاوه بر ارتقای سطح تغذیه و سلامت عمومی، به عنوان محرکی برای رشد اقتصادی و توسعه پایدار در کشورهای مختلف محسوب میشود. با توجه به چالشهای معاصر، اتخاذ سیاستهای هوشمندانه و بهرهگیری از فناوریهای نوین در این حوزهها، میتواند مسیر تحول و توسعهای موفق را هموار سازد.
رئیس سازمان دامپزشکی کشور گفت: در سال ۱۴۰۳، بیش از یک میلیون قلاده سگ در کشور برای پیشگیری از بیماری هاری واکسینه شدند؛ اقدامی که به کاهش ۴۰ درصدی ابتلا به این بیماری منجر شد.
مدیر اجرایی طرح هوشمندسازی یارانه آرد و نان با بیان اینکه با اجرای طرح هوشمندسازی از۳۶ماه قبل شاهد صرفهجویی۹۶هزارمیلیاردتومانی بودهایم،گفت: برخی نانوایان گرانفروشی راباآزادپزی توجیه میکنند که باید برخوردها در این زمینه تشدید شود.
رئیس سازمان دامپزشکی کشور گفت: پیشنهاد ایران ایجاد یک برنامه سهجانبه مشترک بین سازمان دامپزشکی، آژانس بینالمللی انرژی اتمی و سازمان جهانی بهداشت دام برای بهرهگیری از انرژی هستهای در واکسنسازی و تشخیص ایمنی واکسنها است.
معاون بهداشتی و پیشگیری سازمان دامپزشکی کشور، گفت: برای ماست، شیر خام و دیگر محصولات مشابه که به صورت سنتی در بازار توزیع می شود، هیچ تضمینی در خصوص سلامت آنها از سوی سازمان دامپزشکی وجود ندارد، ما به هیچ وجه نمیتوانیم مسئولیت آن را بر عهده بگیریم.
رئیس بسیج سازندگی کشور گفت: ۱۹ میلیون هکتار عملیات آبخیزداری و آبخوانداری بر اساس برنامه پنج ساله هفتم توسعه و ۲۰۰ هزار کیلومتر کانالکشی برای انتقال آب به مزارع و همچنین احداث استخرهای مورد نیاز در مناطق روستایی و محروم انجام میشود.
قائم مقام مجمع ملی کشاورزان گفت:در ایران با اعمال مدیریت قوی، سرمایه گذاری، استفاده از تکنولوژیهای نوین و افزایش راندمان تولید، به راحتی میتوان به خودکفایی پایدار رسید و بدون اینکه به منابع آبی فشار آید، جزو صادرکنندگان برتر گندم در دنیا شویم.
دبیر انجمن تولیدکنندگان و تأمینکنندگان برنج در واکنش به شایعات پیرامون سوختگی و امحای ۲۰۰هزار تن برنج در بندر شهیدرجایی گفت بخشی از برنجهای وارداتی بهدلیل مسائلی مانند انقضای تاریخ ثبت سفارش و مشکلات ترخیص دچار رسوب شدهاند و نه سوختگی.