در دنیای امروز، تأمین امنیت غذایی و ایجاد رشد اقتصادی پایدار از ضروریات بنیادین هر کشور بهشمار میرود. در این میان، صنایع غذایی و کشاورزی با ایفای نقش استراتژیک در تقویت ثبات اقتصادی و اجتماعی، علاوه بر ارتقای سطح سلامت جامعه، زمینههای نوینی برای بهرهوری بهینه از منابع طبیعی و خلق اشتغال فراهم میکنند. از یک سو، تولید محصولات غذایی با کیفیت بالا و رعایت استانداردهای ایمنی، موجبات ارتقای تغذیه و بهبود سلامت جمعی را فراهم میآورد؛ و از سوی دیگر، بهرهگیری هوشمندانه از منابع و ایجاد فرصتهای شغلی در حوزه کشاورزی، عامل اصلی توسعه اقتصادی و افزایش رفاه مردم محسوب میشود. در مواجهه با چالشهایی همچون افزایش جمعیت، تغییرات اقلیمی و نوسانات بازارهای جهانی، بهبود بهرهوری و نوآوری در این بخشها میتواند مسیر توسعهای مستحکم و پایدار را هموار سازد.
عوامل اقتصادی
شاخصهای اقتصادی متعددی نظیر رشد اقتصادی، نرخ بیکاری، تورم، نرخ بهره، ارزش ارز و قیمت کالاهایی چون نفت، فولاد و طلا، از مولفههای اصلی تأثیرگذار بر وضعیت کلی اقتصاد بهشمار میآیند. این شاخصها با تأثیر مستقیم بر درآمدهای عمومی و توان خرید خانوارها و نهادهای اقتصادی، نقش تعیینکنندهای در تعیین سطح زندگی مردم دارند. در این زمینه، سیاستهای مالی اتخاذ شده توسط دولتها از جمله تنظیم ساختار مالیاتی، کنترل هزینههای عمومی و برنامهریزیهای دقیق در حوزه استقراض، به عنوان ابزارهای کلیدی جهت هدایت اقتصاد عمل میکنند. تخصیص بهینه منابع، چه به صورت مستقیم و چه از طریق ابزارهای غیرمستقیم، نقشی حیاتی در جهتدهی به نحوه سرمایهگذاری و مصرف در کل اقتصاد ایفا میکند.
اقتصاد صنایع غذایی
اقتصاد صنایع غذایی شامل مجموعهای از اصول و رویکردها است که فرایندهای تولید، بازاریابی و توزیع مواد غذایی را به دقت بررسی میکند. این حوزه علاوه بر پرداختن به موضوعات حیاتی همچون امنیت غذایی و پایداری تولید، به تحلیل رفتار مصرفکننده و تأثیر آن بر سلامت عمومی نیز میپردازد. افزایش قیمت مواد غذایی، به ویژه در میان خانوارهایی که بخش عمدهای از درآمدشان صرف تغذیه میشود، موضوعی حساس و چالشبرانگیز محسوب میشود. تغییرات در مبادلات بینالمللی، بحرانهای بهداشتی و درگیریهای نظامی از جمله عواملی هستند که میتوانند زنجیره تأمین را مختل کرده و در نهایت قیمت نهایی محصولات را تغییر دهند.
در مدلهای مدرن اقتصادی مرتبط با صنایع غذایی، تلاش بر آن است که چرخه تولید به گونهای تنظیم شود که از ایجاد ضایعات جلوگیری شود؛ بهطوری که محصولات فرعی و ضایعات آلی بدون آلودگی به عنوان کود ارگانیک به خاک بازگردند. حفظ استانداردهای کیفی و ایمنی، در صدر اولویتهای این صنعت قرار دارد و پیشرفتهای مداوم در زمینههای بهبود ماندگاری، کیفیت و تنوع محصولات، زمینهساز ظهور فناوریهای نوین در صنعت غذایی شده است. اخبار و تحولات این حوزه معمولاً شامل نوآوریهای تکنولوژیکی در تولید، تغییرات در الگوهای مصرفی، اثرات بحرانهای اقتصادی، مسائل مربوط به ایمنی غذایی و تأثیر تغییرات اقلیمی بر تولید محصولات کشاورزی میباشد.
اقتصاد کشاورزی
اقتصاد کشاورزی، شاخهای از علم اقتصاد، به بررسی و بهبود فرآیندهای تولید، توزیع و مصرف محصولات غذایی و الیافی میپردازد. از طریق استفاده از نظریههای اقتصادی، این حوزه به مطالعه بهرهبرداری بهینه از زمین و منابع محدود در بخشهای مختلف کشاورزی میپردازد. در بازارهای کشاورزی، تعامل نیروهای عرضه و تقاضا تعیینکننده قیمتها و میزان تولید است. به همین ترتیب، بخش اقتصاد غذا که بخشی جدانشدنی از اقتصاد کشاورزی محسوب میشود، در تحلیل روندهای تولید و مصرف و تدوین سیاستهای مرتبط با تغذیه کشور نقش مهمی دارد.
اقتصاد کشاورزی در ابعاد مختلفی همچون تحلیل محیط زیست کشاورزی، رفتار مصرفکننده، مدیریت مزرعه و توسعه کشاورزی مورد بررسی قرار میگیرد. همچنین، در کنار بخشهایی نظیر اقتصاد گردشگری، میتواند تأثیرات مثبتی بر وضعیت اقتصادی و اجتماعی جامعه به همراه داشته باشد. پوشش خبری حوزه اقتصاد کشاورزی، تمامی فعالیتهای اقتصادی در زمینه تولید محصولات کشاورزی از جمله کشت گندم، جو، برنج، محصولات باغی، گیاهان دارویی و زینتی و همچنین دامپروری و پرورش طیور را در بر میگیرد.
نتیجهگیری
در مجموع، توسعه همزمان اقتصاد صنایع غذایی و کشاورزی، علاوه بر ارتقای سطح تغذیه و سلامت عمومی، به عنوان محرکی برای رشد اقتصادی و توسعه پایدار در کشورهای مختلف محسوب میشود. با توجه به چالشهای معاصر، اتخاذ سیاستهای هوشمندانه و بهرهگیری از فناوریهای نوین در این حوزهها، میتواند مسیر تحول و توسعهای موفق را هموار سازد.
با ورود به فصل بهار و رویش قارچی های سمی که شباهت زیادی به قارچ های خوراکی دارند، نیازمند توجه بیشتری برای خرید این محصول وجود دارد و از خرید این محصول از دستفروشان و مراکز غیرمعتبر باید خودداری شود.
رئیس هیات مدیره انجمن روغن نباتی ایران گفت: به طور معمول حجم تولید و عرضه روغن در تعطیلات نوروزی کاهش مییابد زیرا برخی از کارخانهها تعطیل میشوند یا دستگاههای خود را تعمیر میکنند و از طرفی محدودیتهایی برای حمل و نقل وجود دارد.
در حالی که دولت یارانه زیادی برای تأمین نان پرداخت میکند تا این محصول بهقیمت مناسب به دست مصرفکننده برسد، رئیس اتحادیه صنف نانوایان سنگک تهران خواستار آزادسازی قیمت آن شده است.
رئیس سازمان امور عشایر گفت: در حال برنامه ریزی هستیم که خودروهایی با کمکفنرهای مناسب و بدون پرداخت تعرفههای گمرکی مانند آمبولانس برای جامعه عشایری وارد کشور شود.
مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی ایران از آغاز خرید تضمینی گندم از جنوب شرق کشور خبر داد و گفت: با برداشت نخستین خوشههای طلایی گندم از مزارع استانهای جنوبی کشور تحویل مراکز خرید شد.
مدیرعامل سازمان مدیریت میادین میوه و ترهبار شهرداری تهران گفت: در حال حاضر سیب زمینی به قیمت هر کیلو ۲۹ هزار و ۵۰۰ تومان و به وفور در میادین عرضه میشود.
مشاور امور بینالملل و توافقهای تجاری سازمان توسعه تجارت ایران گفت:طبق موافقتنامه انجام شده ، اجرای تجارت آزاد ایران با کشورهای عضو اتحادیه اورآسیا با تعرفه گمرکی صفر درصد، از ۲۵ اردیبهشت ماه ۱۴۰۴ همزمان در ایران و کشورهای این اتحادیه شروع میشود.
مدیر کل دفتر مدیریت بحران و پدافند غیرعامل وزارت جهاد کشاورزی با اشاره به آغاز سال زراعی جاری در شرایط خشکسالی گسترده، هشدار داد که این پدیده تهدیدی جدی برای امنیت غذایی کشور محسوب میشود و عبور از این بحران نیز مستلزم اجرای راهکارهای پایدار است.
با وجود اینکه در هفته های پایانی سال گذشته قیمت سیب زمینی به کمک واردات کمی تعدیل شده بود، در سال جاری دوباره شاهد کاهش عرضه و افزایش قیمت این محصول در بازار هستیم.
رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور با فرا رسیدن روز طبیعت، از مردم خواست تا با رعایت اخلاق طبیعتگردی و پرهیز از تخریب محیط زیست، از طبیعت حفاظت کنند.
مدیرعامل موسسه جهاد استقلال با بیان اینکه ۹۰ درصد برنجهای وارداتی توسط بخش خصوصی مختلط است گفت: ۶۰ هزار تن برنجی که توسط این موسسه از هند وارد شده و مختلط هستند با ۲۰ درصد کمتر از نرخ اعلامی با فروشنده تسویه میشود.