سعیده نیک‌اختر کارگردان یکی از اپیزودهای مجموعه مستند پنج قسمتی «میراث نورانی» در گفتگو با خبرنگار مهر درباره این اثر توضیح داد: «میراث نورانی» مجموعه‌ای پنج قسمتی بود که به تولید محتوایی درباره زندگی علما اختصاص داشت. نام این مجموعه نیز با توجه به محوریت آن، یعنی پرداختن به میراث معنوی و نورانی این شخصیت‌ها، انتخاب شده است.
وی با اشاره به سابقه محمدامین نوروزی تهیه‌کننده این مجموعه گفت: پیش از این، مجموعه «خانه‌های نورانی» با موضوع روضه‌های خانگی توسط آقای نوروزی تولید شده بود. در «میراث نورانی»، اما تمرکز بر زندگی و ویژگی‌های شخصیتی علما قرار گرفت.
این مستندساز تصریح کرد: درباره ساختار تولید این مجموعه افزود: پنج کارگردان در ساخت این مجموعه همکاری داشتند. آقای نوروزی علاوه بر تهیه‌کنندگی، کارگردانی قسمت مربوط به آیت‌الله مصطفوی را نیز بر عهده داشتند و من نیز قسمت آیت‌الله سید ابوالقاسم شجاعی را کارگردانی کردم.
وی درباره معیار انتخاب علما در این مجموعه توضیح داد: محوریت اصلی انتخاب علما، مردم‌داری و ارتباط تنگاتنگ این شخصیت‌ها با مردم بود. وجه مشترک همه آنان، دوری از مناصب دولتی و انتخاب مسیری بود که آنها را به طور مستقیم با جامعه و مردم پیوند می‌زد به عنوان مثال، آیت‌الله مصطفوی استاد فلسفه دانشگاه و امام جماعت مسجد نیاوران بودند و با وجود جایگاه علمی بالا، همواره در دسترس مردم بودند. ایشان به مدت پنجاه سال در مسجد نیاوران اقامه نماز کردند و با اینکه آخرین فیلسوف مکتب تهران بودند به حل مشکلات مردم محله می‌پرداختند.
این کارگردان در ادامه به شخصیت آیت‌الله سید ابوالقاسم شجاعی پرداخت و گفت: ایشان تا پایان عمر در سال ۱۳۹۷، ریاست جامعه وعاظ تهران را بر عهده داشتند و شخصیتی کاملا مردمی بودند. پدر ایشان نیز که روحانی بودند با وجود تمکن مالی، از نقل مکان به مناطق بالاتر خودداری می‌کردند و همواره بر حضور در میان مردم تأکید داشتند. یکی از ویژگی‌های بارز ایشان، میزبانی از نیازمندان و اهدای آذوقه و پول به مردم بود. این جریان سال‌ها به عنوان یک سنت در منزلشان جریان داشت و مردم هرروز ساعت ۱ ظهر برای درخواست کمک به منزل ایشان می‌آمدند.
این کارگردان با اشاره به کمبود منابع آرشیوی درباره این شخصیت‌ها گفت: در این حوزه، مطالب آرشیوی محدودی وجود دارد و عمدتاً به برخی سخنرانی‌های این علما بسنده شده است. از این رو، در مستندهای پرتره، به مصاحبه با نزدیکان، خانواده و دوستان آنها تکیه کردیم تا خاطرات و ویژگی‌های ایشان را از زبان همراهانشان روایت کنیم.
وی با اشاره به همراهی خانواده آیت‌الله شجاعی در ساخت این مستند متذکر شد: در ساخت مستندهای پرتره میزان همراهی خانواده شخص بسیار اهمیت دارد. خانواده آقای شجاعی برای تولید این مستند بسیار با ما همراهی کردند و هنوز هم پس از گذشت ۲ – ۳ سال ارتباط تنگاتنگی با این خانواده دارم و در روضه‌هایشان من را دعوت می‌کنند و باهم تبادل کتاب داریم.
نیک‌اختر درباره استفاده از تکنیک بازسازی در این مستند گفت: برای ملموس‌تر شدن برخی روایت‌ها، به بازسازی بخش‌هایی از زندگی این شخصیت پرداختیم. به عنوان مثال، خاطره‌ای از آیت‌الله شجاعی وجود دارد که ایشان برای امام خمینی(ره) تعریف کرده‌اند. در این خاطره، امام می‌پرسند چگونه از چهارسالگی بر منبر می‌رفته‌اند و ایشان توضیح می‌دهند که پس از اتفاقی در خانه، مادرشان شعری به ایشان آموختند و از همان زمان در روضه‌های خانگی حضور می‌یافتند. جالب اینجاست که ایشان علی‌رغم دستیابی به مدارج عالی علمی، همواره دوست داشتند به عنوان «روضه‌خوان امام حسین(ع)» شناخته شوند. ما این خاطره را بازسازی کردیم تا برای مخاطب تصویری ملموس و قابل‌درک ارائه شود.
این کارگردان در پایان عنوان کرد: متاسفانه هفته گذشته سید امیر شجاعی برادرزاده آیت‌الله شجاعی، پس از دورانی مبارزه با سرطان لوزالمعده به رحمت خدا رفتند. ایشان در تولید این مستند نقش بسیار موثری داشتند و به دلیل شباهت صدا و ویژگی‌های ظاهری به عموی بزرگوارشان، در بخش‌های بازسازی شده ما را همراهی کردند. سید امیر شجاعی خود از مداحان برجسته کشور بودند.
مجموعه مستند «میراث نورانی» به بررسی ابعاد و زاویه نگاه عرفانی آیات صافی‌گلپایگانی، سیدمحمد ضیاآبادی، سیدابوالقاسم شجاعی، علی‌احمد میانجی و سیدحسین سعادت‌مصطفوی می‌پردازد.
ساخت قسمت‌های مختلف «میراث نورانی» برعهده سعیده نیک‌اختر، جمشید ابرازی، رضا مصطفوی حصاری و محمدامین نوروزی بوده است.
نظرات کاربران